Szałwia występuje w ponad 900 gatunkach. Łacińska nazwa rodzaju pochodzi od słowa salvus oznaczającego ocalony, nietknięty, żywy, co ma bezpośrednie odniesienie do leczniczych właściwości rośliny.
W przepisach kulinarnych największe znaczenie ma szałwia lekarska, która pierwotnie pochodzi z basenu Morza Śródziemnego, a obecnie uprawiana jest w wielu krajach. Całe gałązki szałwii oraz tylko liście pozyskiwane przed okresem kwitnienia rośliny są wykorzystywane do aromatyzowania potraw przede wszystkim mięsnych, choć to nie jest zasada. W kuchni włoskiej, w której szałwia jest szczególnie popularna, listki i gałązki szałwii dodaje się również do zup. Na przykład w Toskanii, przygotowuje się zupę w skład której oprócz cieciorki, wchodzi tylko czosnek, rozmaryn i właśnie szałwia. Z kolei w daniach z makaronem, szałwia jest używana do zaaromatyzowania masła, którym polewana jest pasta. Przykładem są słynne włoskie ravioli z farszem wykonanym na bazie sera risotta ze szpinakiem lub ravioli z farszem z dyni z ciasteczkami amaretti. Szałwia często bywa łączona z innymi aromatycznymi ziołami, w tym z tymiankiem oraz rozmarynem. Szałwię z powodzeniem można uprawiać przez cały rok w doniczce. Ponadto ścięte gałązki lub tylko liście można zamrażać. W przepisach kulinarnych nie używa się szałwii suszonej.
Napar z szałwii wpływa u kobiet na redukcję laktacji.